Qarda ictimai nəqliyyat (SORĞU)

Ölkəyə qar yağmağa başlayan kimi yaranacaq problemlər barədə özümüzdə əvvəlcədən təsəvvürlər yaradırıq. Ən çox təsəvvür yaratdığımız problemlər, elə ən çox rastlaşdığımız problemlərdən - bəzən də bir az çox - ibarət olur. Qar yağır və yaranan təsəvvürlər az çox özünü doğruldur. Şəhər, kənd və qəsəbələrdə yollar qarla örtüləndə insanların gediş-gəliş sorunu meydana çıxır. Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi vətəndaşlara şəxsi avtomobillərlə yola çıxmamağı məsləhət görür, çıxdığı təqdirdə şinlərə zəncir taxılmasının zəruriliyindən və taxılmadığı halda qeydə alınacaq cərimədən danışır. Belə olan halda vətəndaşlar ictimai nəqliyyatdan daha sıx istifadə edir. Təbiidir ki, pis hava şəraiti, yolların qarla örtülməsi və bunun nəticəsində yaranan digər problemlərdən dolayı ictimai nəqliyyatda da xeyli problemlər yaranır. Qarın yağmayan vaxtında onu həsrətlə gözləyən insanlar artıq problemlərdən bezərək dilə gəlməyə başlayırlar. Sərnişinlərin ictimai nəqliyyatda daha çox nədən şikayətlənməsini öyrənmək məqsədilə elə onlarla sorğu keçirmək qərarına gəldim. Ətrafdakı insanlardan, facebook və twitter sosial şəbəkəsindəki dostlarımdan və telefonun yaddaş kitabçasındakı tanışlardan götürdüyüm sorğunun əsas nəticələri bunlardan ibarətdir:

Qarlı havada ictimai nəqliyyatda ən çox hansı problemlərlə üzləşmisiniz?

Xədicə Məmmədli: Bakı Jurnalistika Məktəbinə gələrkən xeyli gecikdim. "8 km" bazarının arxasından hərəkət edən 30, 32, 178 nömrəli marşrut avtobusları demək olar ki, heç işləmirdi. Yollar pis vəziyyətdə olduğundan maşınlar hərəkət edə bilmirdi. Bunun günahı sürücülərdə yox Nizami rayonu icra hakimiyyətindədir. Çünki yolların təmizlənməsi ilə bağlı bir neçə dəfə müraciət etmişik, amma maraqlanan olmayıb.

Bəyim Həsənli: Azərbaycanda sürücülər heç vaxt avtobusun dolduğunu qəbul etmirlər. Xüsusən də qar yağan günlərdə.

Ravil Əsədov: Getməli olduğum Bakı – Moskva təyyarəsi 90 dəqiqə gecikdi. Bakıya qayıdanda isə Heydər Əliyev adına Beynəlxalq Aeroportun ərazisi tamamılə qarla örtülmüşdü. Bu cür strateji obyekti təmizləyən yox idi. Mən və digər sərnişinlər təyyarədən düşüb maşına gedənə qədər özümüzə cığır açdıq.

Fərqanə Əliyeva: Nəqliyyatın iş rejiminin qısaldılması və müəyyən qəzaların yaranması çoxlu problemlər yaratdı.

Əbülfəz Qurbanlı: Onsuz da çox soyuq olan havada sürücülər yanacaq çox istifadə olunmasın deyə avtobusdakı qızdırıcıları işə salmırlar. Bu da məni və digər sərnişinləri narahat edir.

Günel Əməlova: İnsanlar qarlı və palçıqlı ayaqlarla nəqliyyat vasitəsindən istifadə edir və yer sürüşgən olur. Avtobusda bir neçə dəfə yıxılmaq üzrə olmuşam, sərnişinlər sıx olduğundan o biri insanlara dəyib yıxılmaqdan canımı qurtarmışam.

Ədalət Vaqifoğlu: Metroda dəhşət basabas vardı. Bir neçə qatarı buraxmalı oldum. Bunun səbəbi çox vaxt avtobuslardan istifadə edən sərnişinlərin qarlı havada metroya dolması idi.

Nəzakət Zeynallı: Pis hava şəraitinə baxmayaraq xidmət göstərən ictimai nəqliyyat sürücülərinə teşekkür edirəm. Tək problem intervalın böyük olmasıdı.

Nəcməddin Talıbzadə: Maştağa qəsəbəsinə ən çox gedən 131 nömrəli avtobus gec-gec işləyirdi. Nardarana gedən avtobusların da çoxu işləmirdi. Nardaran camaatı onsuz da gec işləyən Maştağa avtobusu ilə getməli olurdular. Dəhşətli basabas olurdu, ona görə də camaat rahat gedib gələ bilmirdi.

Fərid Orucov: Avtobusla Zığ qəsəbəsinə gedəndə sürücü maşını yolun yarısında saxlayıb bizi avtobusdan düşdüb geriyə qayıtdı. Səbəb – yollar bağlıdır.

İslam Şıxəli (bunu tanımarsız): Normal vaxtlarda Hövsana adam başına 1 manatdan gedən taksilər qarda qiymətləri 2-3 və hətta ən çox qar yağan günlərdə 4-5 manata aparırdılar. Bu da heç sərf etmədi.

Bu hələ harasıdı? Qar əriyəcək - kürəyin ortasına qədər palçıq olacaqsınız, yolların yeni açılmış çuxurlarından keçməyə çalışacaqsınız, hər tərəf palçıqdı deyə bütün gün ərzində qaşqabaqlı gəzəcəksiniz və ahı-zar edərək twittləyib, statuslar yazacaqsınız. Nə gözəl, boş durmayacaqsınız.

O şey ki, düşmür ələ, Hövsan kəndindədü! Hövsanda etiraz aksiyası (VİDEO)

Hövsan sakinləri böyük etiraz aksiyası keçirdi. Əvvəl 300 nəfərdən çox sakin “Şüşəli bazar”ın yanında yığışaraq günlərdir kəsilmiş elektrik enerjisinin bərpa olunmasını tələb edirdi. Çox keçmədi ki, polis özünü yetirdi. Bir nəfəri döyərək polis maşınına oturdub, ərazidən uzaqlaşdı. Etirazçılar bir qədər də qəzəblənib yolu kəsdilər. Artıq qəsəbənin hər tərəfindən – hətta Hövsan kəndindən belə insanlar aksiya keçirilən əraziyə tərəf tələsirdi. Onlar böyük həvəslə ANS-in qaynar xətti ilə əlaqə saxladılar amma onlara heç gözləmədikləri şəkildə rədd cavabı gəldi. Onları media ilə əlaqələndirəcəyimi dedim və bir neçə vətəndaşdan müsahibə aldım (materiallar azadliq.info-da). Aksiya olan əraziyə gələn Hövsan kənd icra nümayəndəsi Ağasəlim (soyadını öyrənə bilmədim) müəllimi polis vətəndaşların əlindən güclə aldı.

Şikayətçilər  “Şüşəli bazar”ın yanında təxminən 1 saat aksiya keçirdikdən sonra “Pekarni”yə tərəf (qəsəbədə tanınmış avtobus dayanacağı) yürüş etdilər. Onların sayı hər dəqiqə artmaqda idi. “Pekarni”yə çatanda onlar min nəfərlə davam edirdilər. “Qaz”, “işıq”, “su” kimi qısa şüarlarla etirazlarını bildirən camaata polis kobud müdaxilə etsə də onları dağıtmağa müvəffəq ola bilmədi. Gənclərdən bir neçə nəfəri saxlamaq istəyən polis dogər insanların saxlanılanlara köməyi və "qartopu atəşi"nin nəticəsində onları buraxmalı oldu. Aksiyaya avtobus və “kamaz” sürücüləri də qoşularaq idarə etdikləri iri maşınları ilə yolu bağladılar. Gənclər əllərində şamlar yandıraraq “bizə işıq verin!” mesajını verdilər.

Aksiya zamanı polis nəfərlərindən biri gənclərə yaxınlaşaraq dedi: “Mənim də evimdə işıq yanmır. Amma sakit durmaq lazımdır. Vallah, sizin yandırdığınız şamlara heyfim gəlir. İstəyirəm götürüb evimə aparım, balalarım işıq üzü görsün. İndi mən neyləyim? Gərək sizin kimi qışqırım?”

Hövsan kənd sakinlərindən biri cavab verdi: “Neyniyceysən ee? Sən də “paddeşka” ol bizə. Əvvəl axır keçmiyceysən bu tərəfə? İndi gəl keç dəə”

3 saat davam edən aksiyadan sonra qəsəbədə və Hövsan kəndin bir çox yerlərində işıqları yandırdılar. Bununla da sakinlər dağılışaraq ərazidən uzaqlaşdılar.

Sonuncu dəfə Hövsanda etiraz aksiya Ramil Səfərovun həbsdən azad olunması üçün keçirilmişdi. Sözün düzü yatsam yuxuma girməzdi ki, yaşadığım qəsəbədə bu cür babat aksiya ola bilər. Doğrusu gözlərim yaşardı.

Bu mənim həyatımda ən maraqlı olaylardan biri kimi yadda qalacaq. Çünki, ilk dəfə idi ki, atamla birlikdə bir etiraz aksiyasında iştirak edirdim. Bunu da heç vaxt yuxumda görməzdim. Yenə gözlərim yaşardı.

İşıq olmadığından normal foto çəkə bilmədik. Amma sağ olsun Manıs (Orxan Rüstəmzadə)! Zəif də olsa video çəkiliş etməyi bacardı.

P.S. Prezident aparatına getmək istəyənlər belə vardı.

Fransa məsələsi...

Söhbətin nədən getdiyini bilirsiniz. Necə deyərlər arifə bir işarə də bəsdi. Amma bu söhbəti başa düşmək üçün xüsusi arif, aqil, kamil və s. olmağa o qədər də ehtiyac yoxdur. Di gəl ki, dünyada mövzunu hərə bir cür qəbul edib, müxtəlif reaksiyalar verir. Ölkədə də həmçinin müxtəlif reaksiyalar və onlara müxtəlif münasibətlər oldu. Eyni ərəfədə Fransanın ölkəmizdəki səfirliyinin binası qarşısında ayrı-ayrı təşkilatlar aksiyalar keçirdi (cəhd göstərdi). Ədalətsiz qərara etiraz edən İctimai Palatanın Gənclər Komitəsinin aksiyasında mən də vardım. Digərlərinə olan münasibətdən fərqli olaraq polis hakimiyyətin timsalında kobudluq göstərərək bizdən aksiyanı dayandırmağı istədi. Hətta bir neçə hallarda mən və digər etirazçıları ətrafdakı dükanların şüşələrinə sıxışdıraraq (məqsəd şüşə qırılsın, etirazçılar həbs olunsun) həmişəki çirkin niyyətlərini təkrarlamağa çalışırdı. Aksiyalar baş tutdu, amma senatın qərarı dəyişməz qaldı. Əlbəttə ki, bizim etirazımız o qərarı dəyişməyəcəkdi. 

Aha, deyəsən bu söhbətə son qoymağa nail olacağıq axı. “Ziyalılar forumu” 30-40 minlik mitinq keçirmək niyyətindədir. Əla! Ziyalıların bunca azadlıqların (söz, mətbuat, toplaşma və s.), insan haqqlarının tapdalanmasını; korrupsiyanın, saxtalaşdırılmış seçkilərin, ədalətsiz məhkəmə sisteminin inkişaf etdirilməsini bir kənara qoyub bu qərara etiraz üçün on minləri meydana səsləməsi gülüncdür. Xatırlayaq: müxalifət illərdir həsrət qaldığı meydana çıxmaq üçün birdən qərar verəndə (2 aprel 2011) forumun xəyal etdiyi rəqəmdən çox az insan meydana çıxmışdı. Ziyalılarımızın fikrincə sosial problemlərdən cana yığılmış insanlar (xalqın böyük əksəriyyəti. məncə) öz haqqlarını tələb etmək üçün ayağa qalxmadığı halda, həmin mitinqə canla-başla və hətta qohum-əqrəbaları, dost-tanışları ilə birlikdə çıxacaq. Bayaq dediyim “gülünc” sözü bir az zəif çıxdı, lap qəşş çəkib gülmək olar.


Rüstəm İbrahimbəyovun “Fransanın” nəzir kimi payladığı ordendən imtina etməsi hisslərini ifadə etməyə bəs idi. Yoxsa, olmayacaq duaya amin demək olmaz.